Servicegraad per artikel instellen biedt flink besparingspotentieel

Volgens hoogleraar Ruud Teunter ligt er een enorm besparingspotentieel voor vrijwel alle voorraadhoudende bedrijven: het slimmer instellen van de servicegraad per artikel. En zoals recent onderzoek laat zien is dit absoluut niet moeilijk, vertelt de hoogleraar in zijn eerste IMCC-blog. 

Verrassend genoeg bieden tekstboeken en  softwaresystemen weinig hulp bij het instellen van servicegraden voor een groot assortiment. Aangezien de meeste bedrijven duizenden, zo niet tienduizenden, verschillende artikelen op voorraad houden, is met de hand per artikel instellen vaak ondoenlijk. Derhalve kiezen veel bedrijven voor een vaste servicegraad voor alle artikelen (zeg 95%) of per klasse van artikelen (zeg 98% voor A, 95% voor B en 90% voor C). Echter, dit is bijna altijd verre van optimaal. Positiever gesteld: er is een enorm besparingspotentieel voor bijna alle bedrijven door de servicegraden slimmer in te stellen. En zoals recent onderzoek laat zien is dit absoluut niet moeilijk.

Waarom geen vaste servicegraad?

De noodzaak van variatie in servicegraad valt eenvoudig in te zien door een duur artikel met een lage winstmarge te vergelijken met een goedkoop artikel met een hoge winstmarge. Die laatste geeft minder voorraadkosten en een hogere winst bij verkoop, en dus is het logisch om voor dat artikel een hogere servicegraad aan te houden. Maar hoe maak je dat concreet?

Classificatie?

Indelen in meerdere klassen is een optie en iets waar veel bedrijven vertrouwd mee zijn. Echter, recent onderzoek [1] laat zien dat je dan absoluut niet de standaard omzet-gebaseerde ABC-classificatie moet hanteren. Immers, dat zou leiden tot de hoogste servicegraden voor de artikelen met de hoogste omzet, waaronder dus vele dure producten die je juist liever niet in overvloed op voorraad hebt. In plaats daarvan kun je de artikelen veel beter ordenen op winstmarge gedeeld door prijs, van hoog naar laag – dan indelen in klassen en aan een hogere klasse een hogere servicegraad toekennen. Daarbij moet nog wel gekozen worden voor: het aantal klassen, de aantallen artikelen per klasse, en de gewenste servicegraad per klasse.

Zonder classificatie

Mijn meest recente vervolgonderzoek [2] laat zien dat het ook zonder classificatie kan. Ik heb een methode ontwikkeld die met één simpele formule de servicegraden van alle artikelen bepaalt, nadat de beoogde totale servicegraad voor (delen van) het assortiment is gekozen. Die formule is eenvoudig door te voeren in spreadsheets zoals Excel. Hij is door mij zelf en via Slimstock ook al positief getest bij meerdere bedrijven.

Haken en ogen

Natuurlijk is ieder bedrijf anders en zijn er haken en ogen aan hoe je precies servicegraden wilt variëren. Misschien is een bepaalde minimum servicegraad voor ieder artikel gewenst (zeg 80%), maar daar is vrij eenvoudig rekening mee te houden [2]. Bepaalde artikelen kunnen om diverse redenen ook kritieker zijn dan andere. Bij één van de testbedrijven bleken presentatievoorraden ook van belang – volle schappen ‘lokken’ klanten. Dit soort zaken moet je natuurlijk meewegen om tot een passende bedrijfsspecifieke oplossing te komen.

Concluderend advies

Los van de besproken specifieke methoden is het belangrijkste dat ik met deze bijdrage hoop te bereiken dat u nog eens nadenkt over de wijze waarop uw bedrijf servicegraden kiest. Variatie over de diverse artikelen is essentieel om kosten-efficiënt te werken. En de manier van variëren is daarbij essentieel – houdt vooral in het oog dat wat je het liefst op voorraad hebt (lage prijs) en verkoopt (hoge marge), ook het meest op voorraad ligt. Dat klinkt logisch, maar is in mijn ervaring vaak niet het geval.

Referentie-artikelen (gratis voor IMCC-leden)

[1] Ruud Teunter, Mohamed Zied Babai and Aris Syntetos, ABC classification: service levels and inventory costs, Production and Operations Management 19(3): 343-352, 2010.
[2] Ruud Teunter, Mohamed Zied Babai and Aris Syntetos, SKU fill rate specification, working paper.

IMCC-leden kunnen deze referentie-artikelen gratis opvragen. Stuur hiervoor een mail naar Harm Beerens, content & community manager van het IMCC, en hij zorgt dat u de artikelen krijgt toegestuurd.

.